کوککردن تمدن بشری
تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۵۷۹۰۰
خودش بزرگترین کملطفی به شخص شخیص «ساعت» است که همین چند روز پیش برخی رسانهها از نقش آن در شکلدهی به تمدن بشری گفتند و نوشتند. شرقی و غربی
چند دقیقه با خودتان فکر کنید... چند نفر از اطرافیانتان را میشناسید که از ساعت مچی به طور مدام استفاده میکنند؟ خودتان آیا ساعت مچی یا جیبی دارید؟ طی یک هفته گذشته چندبار مجبور شدهاید برای وقتدانی و وقتشناسی به ساعت مچی، جیبی یا دیواری متوسل شوید؟ حالا کوک کردن ساعت رومیزی برای بیدار شدن و.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شک ندارم بعد از پاسخ به این پرسشها، انگشت اتهام «بیخیال ساعت شدن» را به سمت پیشرفت فناوری و این جورچیزها میگیرید و کماکان معتقدید: کدام آدم عاقلی وقتی توی گوشیاش ساعت، تایمر، هشدار بیدارباش و... دارد، خودش را اسیر ساعت مچی، دیواری و لبطاقچهای میکند؟
با پاسختان صد درصد موافقم، اما با این اعتقاد احتمالیتان که نقش ساعت در زندگی امروزیها کم و یا بیاهمیت شده موافق نیستم. چون ساعتها چه روی گوشی تلفن همراه، چه به صورت تزئینی و چه در انواع پیشرفته با کاربردهای کاملاً علمی، هنوز نقش اساسی در زندگی و همه چیز انسانها دارند. حالا بیایید نگاهی به تاریخچه ساعت و نقشآفرینی آن در شکلگیری تمدنها
بیندازیم.
اگر تاریخچه ساعت و ساعتسازی را جستوجو کنید با دو رویکرد و نگاه روبهرو میشوید. در نگاه اول که اتفاقاً رایجتر هم هست و مطالب تازه هم درباره نقش ساعت در شکلدهی به تمدن بشری خیلی تأکید دارند، این است که اصولاً نقش اصلی را در تکامل ساعت غربیها، دانشمندان و صنعتگران مغربزمین داشتهاند. با این نگاه، آدمهای این سوی کره خاکی از مصریان بگیرید تا ایرانیها و چینیها هم در آغاز کار، چند نخود در دیگ ساعتپزی و ساعتسازی انداختهاند.
فراموش نکنیم!
مثلاً به این مطالب توجه کنید: «طبق سوابق تاریخی تاریخچه پیدایش ساعت و اختراع اولین ساعت ساخت بشر به ۳هزارو۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و مصریان مربوط میشود... با وجود اینکه مدلهای اولیه ساعتهای خورشیدی در بابل ساخته شدند، در نهایت دانشمندان مصری با ایده گرفتن از اختراع آنان، به توسعه ساعتها کمک کردند... بزرگترین دوره نوآوری ساعت آفتابی در یونان اتفاق افتاد. چینیها و ایرانیان باستان نیز ازجمله افرادی بودند که از اختراع ساعتهای خورشیدی استقبال کردند و برای تعیین زمان از آنها استفاده میکردند...». ایندست مطالب که حتی پیشینه وقتشناسی و ساعتدوستی بشر را به ۱۰ یا ۱۵ هزار سال قبل هم میرسانند، فقط تاریخچه پیدایش ساعت را میگویند و زمانی اگر حرف از تکامل ساعت و ساعتسازی میشود نگاهشان بیشتر به غرب و تحولات و تلاشهای دانشمندان مغربزمین است. مثلاً: «... از قرن ۱۶ میلادی، ابزار مکانیکی راه خود را به لابراتوارهای صنعت پیدا کردند و ساعتهای پاندولی و زنجیری در اروپا ساخته شدند تا عصر جدیدی را در عرصه سنجش زمان رقم بزنند... اولین ساعت مکانیکی توسط انگلیسیها در سال ۱۲۷۵ اختراع شد. در آن زمان، این ساعتها بسیار اساسی بودند و تنها کاری که میتوانستند انجام دهند این بود که درهر ساعت زنگ بزنند...».
البته که نه میشود منکر نقش ساعت در تکامل تمدن بشری شد و نه منکر نقش غرب در تکامل ساعت. تأثیر کلیساها و تأکیدشان بر وقتشناسی را هم نمیشود در این زمینه نادیده گرفت. بعدها انقلاب صنعتی و بعدترها فناوریهای جدید و دیجیتال و... هم که بهشدت ساعت و ساعتسازی را متحول کردند. اما آنچه این وسط کمتر دربارهاش حرف زده شده، نوع نگاه دوم به ماجراست که اصرار دارد نمیشود نقش سرزمینهای اسلامی و دانشمندان مسلمان را در تحول ساعتسازی در دوره تمدن اسلامی فراموش کرد.
از ساعت آبی تا مکانیکی
یک نمونهاش برادران معروف به «بنوموسی» و پدرشان موسیبن شاکر که منجمان و مهندسان اعجوبه قرن سوم هجری برابر با قرن ۹ میلادی هستند. پروفسور «زیگرید هونکه» شرقشناس آلمانی (مورخ، پژوهشگر) در یکی از کتابهایش مینویسد:
«احمد بن موسی، همراه دیگر برادرش، محمد یک ساعت فلزی مسی بسیار بزرگ ساخت. محمد، طلوع و افول ستارگان معروف را چه در شبانهروز و چه در طول سال محاسبه کرده و احمد این محاسبه پیچیده برادرش را روی دستگاهی که با هوشمندی و ظرافت بسیار ساخته بود، ثبت و تعبیه کرد... این دستگاه فرم کروی داشت و ستارگان و همچنین منطقه البروج بر آن رسم شده بود. دارای موتوری بود که بهوسیله فشار آب حرکت میکرد...».
در سال ۸۰۷ میلادی، سفیری به نام «عبدالله» نمونهای از ساعتهای زنگدار را به رسم هدیه به دربار «کارل کبیر»، قیصر فرانک میآورد و اروپایی را حسابی حیرتزده میکند. ساعتی که می گویند آبی بوده و ۱۲ گوی فلزی آن هر یک ساعت یک بار داخل ظرفی فلزی میافتاده و صدای زنگ را تولید میکردهاند.
پروفسور «فوآد سزگین» مدیر انستیتو و موزه علوم و تمدن اسلامی دانشگاه گوته فرانکفورت هم اسنادی درباره اولین ساعتهای مکانیکی ساخت مسلمانان رو کرده است. طبق این سند مورخی به نام «صفیالدین حلی» که در نیمه دوم قرن چهاردهم میلادی زندگی میکرده از ساعتی در خانه ستارهشناس مشهور «ابن شاطر» خبر میدهد که بدون نیاز به انرژی، بیوقفه کار
میکرده است.
خبرنگار: مجید تربتزاده منبع: قدس آنلاین مجید تربتزاده
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: ساعت ساعت سازی تمدن بشری ساعت مچی ساعت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۵۷۹۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جنبش های دانشجویی اخیر ریشه در فطرت های بشری دارد
به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله محسن اراکی شامگاه دوشنبه در تجمع مردم قم به منظور گرامیداشت رزمنده شهید حاج طالع یوسف اف و حمایت از ۵ هزار شیعه زندانی در آذربایجان بیان کرد: حاکمان کشورهای اسلامی بدانند با جنبش و حرکت مقاومت اسلامی بنیاد استکبار برچیده می شود و ایران اسلامی با آمریکا دشمن است و از این مسیر عقب نشینی نمی کند.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: ملت مسلمان ایران رژیم شاه را سرنگون و در برابر رژیم بعث ایستادگی کرد و امروز شاهدیم که راهپیمایی میلیونی اربعین ظهور و بروز کرده و این سیل بنیان کن دشمنان اسلام را از میدان به در خواهد کرد و همین جریان، طاغوت مصر و لیبی و یمن را از میان برداشت و اگر حاکمان راه را برای ملت ها باز کردند و صدای ملت ها علیه آمریکا بلند شد در این صورت ملت ها از این حکومت ها پیروی می کنند و گرنه مقاومت اسلامی سرانجام صدام و حسنی مبارک را برای آنان رغم می زند.
آیت الله اراکی بیان کرد: منطقه قفقاز همچنان خاستگاه مردان بزرگ است و رزمندگان این منطقه همواره پیشتاز بودند و ما از شهدای بزرگ آذربایجان تجلیل می کنیم که جان خود را در مسیر ارزش های اسلامی، قرآن و کشور آذربایجان فدا کردند.
وی با بیان اینکه دنیا باید بداند روزگار امروز روزگار مقاومت است افزود: دوران ستمگری ها و جنایتگری های بی پاسخ استکبار جهانی علیه ملت ها به پایان رسیده است.
آیت الله اراکی گفت: ما به رژیم اشغالگر قدس و جنایتکاران صهیونیسم عالم می گوییم آن دوران که شما ملت ها را می کشتید و سینه مستضعفان را له می کردید گذشته و امروز روز بیداری ملت ها است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: روزی به سفیر عربستان گفتم اگر پادشاه کشور شما پرچم وحدت امت اسلام را برافراشته کند همه ما گرد او جمع خواهیم شد که این امر هم به سود دنیا و هم اخرت شان است.
آیت الله اراکی بیان کرد: امروز سران برخی از کشورهای منطقه باید با ملت های خود همراه شوند که در غیر این صورت روزی خواهد رسید که همین امت ها، آنان را سرنگون می کنند.
آیت الله اراکی با بیان اینکه نهضت مقاومت از ایران اسلامی آغاز شد اما در این نقطه باقی نماند گفت: تفکر مقاومت امروز از مرزهای ایران اسلامی عبور کرده و اروپا و آمریکا را هم در نوردیده است.
وی با اشاره به تجمعات دانشجویی در حمایت از غزه ابراز داشت: دشمنان امروز می گویند جنبش دانشجویی اخیر کار ایران است اما نمی فهمند که این خیزش ریشه در فطرت های بشری است که علارغم همه کار رسانه ای دشمن برای سر پوشاندن بر جنایت ها اما آنان این حقایق را فهمیدند و وجدان های بشری بیدار شده و بشریت خیزش جدیدی پیدا کرده است.
وی گفت: دوران جهل و خواب و غفلت ملت ها به سر آمده و امروز دوران بیداری ملت ها است.
وی افزود: پیروزی از آن جنبش حماس و جبهه مقاومت فلسطین است و آنان نباید در برابر رژیم اشغالگر قدس کوتاه بیایند که این چنین نیز نخواهد بود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: سران مقاومت اسلامی در درون غزه پیام دادند که ما در برابر رژیم اشغالگر قدس کوتاه نخواهیم آمد که باید به این مبارزان درود فرستاد.
وی گفت: جریان حمایت از مقاومت امروز در ۸۰ دانشگاه آمریکا به راه افتاده است و وجدان های بشری بیدار شده است.
کد خبر 6092622